Discussions à la Chambre belge sur le projet de loi portant assentiment à l'adhésion des nouveaux membres à l'OTAN
Source : www.lachambre.be
27 novembre 2003

Projet de loi portant assentiment aux actes internationaux suivants:

14 1° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de Bulgarie,
15 2° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de l'Estonie,
16 3° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de Lettonie,
17 4° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de Lituanie,
18 5° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de Roumanie,
19 6° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République slovaque,
20 7° Protocole au Traité de l'Atlantique Nord sur l'accession de la République de Slovénie,

21 signés à Bruxelles le 26 mars 2003 (335/1)

(Transmis par le Sénat - Sans rapport)

Discussion générale

La discussion générale est ouverte.

Stef Goris (VLD): Un trait est aujourd’hui définitivement tiré sur la guerre froide. Après la Pologne, la Tchéquie et la Hongrie en 1999, la Bulgarie, l’Estonie, la Lettonie, la Lituanie, la Roumanie, la Slovénie et la Slovaquie deviennent à présent membres à part entière de l’Organisation du Traité de l’Atlantique Nord (OTAN). Cette adhésion est le fruit de plus de dix ans de négociations actives avec les pays qui se situent dans la périphérie de la nouvelle alliance, en particulier la Russie.

L’OTAN doit se garder de dresser un nouveau Rideau, de quelque nature que ce soit, le long de ses nouvelles frontières extérieures. Elle doit au contraire associer activement ses nouveaux voisins à sa politique par l’entremise d’organisations déjà existantes telles que le Conseil OTANRussie et par l’installation de délégations russes au sein du quartier général du SHAPE à Mons et du quartier général de l’OTAN à Evere. Il conviendra à cet égard d’organiser prioritairement des consultations mutuelles régulières dans un souci de transparence et de confiance réciproque.

L'importance de l'élargissement pour les Etats candidats à l'adhésion est moins évidente sur le plan militaire, mais sa portée politique et psychologique est beaucoup plus grande.

L'élargissement de l'OTAN renforce la stabilité en Europe centrale et orientale, y perpétue la démocratie et résulte en une plus grande sécurité juridique et une prospérité croissante dans les Etats candidats à l'adhésion. L'élargissement de l'OTAN renforcera davantage encore le rôle de gardien de la paix et de la sécurité que joue l'alliance. Nous devons dès lors plaider pour que la Croatie, l'Albanie et la Macédoine, par exemple, se voient accorder de vraies chances de devenir membre lors de la prochaine vague d'adhésions.

La grande force de l'OTAN au cours des cinquante dernières années a résidé dans son caractère exclusivement défensif. Au cours de la dernière décennie en particulier, on a ouvert la voie à la gestion de crise et au soutien de la paix.

Les choses ont pris une mauvaise tournure lorsque l’OTAN a commencé à intervenir militairement en dehors de son territoire, sans mandat de l’ONU. L’OTAN doit donc renouer avec ses origines, au risque sinon de se laisser détruire par ses divisions internes. Les Etats-Unis doivent également revenir à la raison.

Ces derniers temps, le secrétairegénéral actuel et son administration ont trop accaparé le pouvoir. Le nouveau secrétaire-général, M. de Hoop Scheffer, aura fort à faire pour mettre bon ordre dans tout cela.

Sous le secrétaire général actuel, on s’est fortement écarté de l’objectif initial de la silence procedure, dont certains abusent aujourd’hui pour éluder le débat sur des questions délicates comme la guerre en Irak. Il est grand temps que l’Alliance écoute à nouveau ses membres. L’élargissement de l’OTAN est néanmoins une évolution positive.

Raymond Langendries (cdH): Monsieur le président, monsieur le ministre, je serai très bref. Si notre groupe tient à saluer cette étape historique qui permet à une seconde série de pays du défunt Pacte de Varsovie de rejoindre l'Organisation de l'Atlantique Nord et d'ainsi fermer la triste parenthèse soviétique, je voudrais cependant faire deux remarques.

Nous regrettons que l'élargissement de l'OTAN s'effectue avec moins de balises et sans de véritables critères objectifs, à la différence de l'élargissement de l'Union européenne balisée tant par les critères de Copenhague, critères démocratiques et économiques à remplir par les pays candidats, que par les stratégies de pré-adhésion et d'adhésion définies par la Commission européenne avec une évaluation de l'acquis communautaire. La stratégie d'adhésion de l'OTAN existe bien mais aurait mérité un programme plus étoffé, surtout sur le plan politique. En effet, faut-il rappeler que les sept pays candidats à cet élargissement ont pris position, avant le début du conflit en Irak, pour la stratégie des USA et contre celle de la "vieille Europe" à laquelle nous appartenons au même titre que la France et l'Allemagne.

Les dix pays membres du groupe de Vilnius dont font partie les sept pays ont affirmé, alors qu'il était clair que l'Irak violait réellement les résolutions du Conseil de sécurité dont la résolution 1441, qu'ils étaient prêts à participer à une coalition internationale pour mettre en œuvre ces recommandations et le désarmement de l'Irak; ce qu'ils ont fait depuis. Ces pays étaient soucieux, avant tout, d'intégrer l'OTAN et de donner ainsi un gage au Congrès américain pour que la ratification se passe bien. Nous aurions préféré qu'ils se souviennent aussi qu'ils sont européens et que cinq d'entre eux allaient rejoindre le club de la "vieille Europe" le 1er mai 2004. Nous espérons qu'ils auront à cœur de renforcer le pilier européen de l'OTAN et que leur européanisation leur permettra d'évoluer dans le bon sens.

Francis Van den Eynde (VLAAMS BLOK): Ce projet revêt une importance telle que tous les membres du groupe Vlaams Blok prendront la parole et que toutes les nuances seront exprimées. Nous sommes les témoins d'un élargissement historique de l'OTAN. Jadis, un rideau de fer traversait l'Europe de part en part. Derrière ce rideau s'est développé un empire marxiste qui menaçait l'Europe de l'Ouest et opprimait l'Europe de l'Est. Les pays d'Europe de l'Est ont à présent mis le cap sur une politique proaméricaine, j'en veux pour preuve leur attitude lors de la guerre en Irak. La position des pays d'Europe de l'Est est compréhensible : ils recherchent un allié capable de les protéger contre un retour éventuel du totalitarisme. L'Europe n'est pas en mesure de leur offrir cette protection. Pendant des décennies, l'Europe occidentale a dénoncé à mots couverts la dictature des Soviétiques alors que les sentiments de solidarité avec l'Europe de l'Est et la volonté de reprendre le contact étaient encore bien réels au sein de la population.

Tout au long de leur histoire, les Etats baltes ont été pris entre les blocs russe et scandinave. Malgré cette double menace, ils ont su conserver leur identité. Ils ont tout d’abord appartenu à l’empire russe. Dans l’entre-deux guerres, ils ont été brièvement indépendants avant d’être littéralement vendus à l’Union Soviétique par le pacte Molotov- Ribbentrop. Ils ont été « délivrés » par les troupes du Troisième Reich en 1943 mais ont à nouveau été occupés par les russes en 1944, devenant des républiques soviétiques dès 1944.

En dépit des dominations successives, ils sont demeurés fidèles à leur spécificité et ont préservé leur rêve de liberté. Je me souviens non sans fierté que lorsque la ville de Gand avait souhaité un jumelage avec la capitale estonienne de Tallinn, dans les années 70, le Vlaams Blok était le seul parti à encore se souvenir que la Belgique n'avait jamais reconnu l'annexion des Etats baltes par l'Union soviétique. Interrogé à ce sujet par Karel Dillen dans cette Chambre, le ministre des Affaires étrangères n’avait pu qu'acquiescer. Nous avons donc protesté contre le jumelage au conseil communal de Gand.

Ce qui vaut pour les Etats baltes vaut aussi pour les autres Etats candidats à l'adhésion de l'OTAN. L'adhésion à l'alliance de la Bulgarie, de la Roumanie, de la Slovénie et de la Slovaquie constituera un enrichissement pour l'OTAN et assurément aussi pour l'Europe.

Ces pays ont conservé leur soif de liberté et leur propre culture au travers des différentes périodes de leur histoire. C’est pourquoi le Vlaams Blok salue leur adhésion avec enthousiasme. Ces pays, abandonnés à leur sort par l’Europe des années durant, se trouvent désormais à nos côtés. Leur adhésion constitue un rendez-vous avec la liberté dont je me réjouis, en particulier à présent que nous devons régulièrement défendre corps et âme notre liberté contre des assaillants en tous genres dans notre pays et au sein de ce Parlement.

Version originale:

Mijnheer de voorzitter, ik dank u voor het verlenen van het woord. U zult echter best begrijpen dat, wanneer het gaat over zo’n belangrijke materie als de uitbreiding van de Navo met ongeveer heel Oost-Europa, mijn fractie zich niet alleen sterk betrokken voelt, maar ook van plan is elke subtiliteit die in deze materie benadrukt moet worden, aan bod te laten komen. Ik zou dat graag doen in een spreektijd van dertig minuten, maar daarin zal ik niet slagen. Ik zal hier dus niet de woordvoerder van mijn fractie zijn, maar wel het parlementslid Francis Van den Eynde, die het woord neemt in dat belangrijk Navodebat. Sta mij eerst en vooral toe vast te stellen dat wij hier geconfronteerd worden met een historische uitbreiding van het Verdrag. Toen de Navo opgericht werd, was Europa hopeloos verdeeld. Door Europa liep, om het met de woorden van Churchill te zeggen, een ijzeren gordijn. Achter dat ijzeren gordijn stond een ijzersterke alliantie – het woord ‘alliantie’ is misschien zelfs een eufemisme –, een ijzersterk imperium, het marxistische imperium van de voormalige Sovjet- Unie. Van daaruit werd de vrijheid in West-Europa bedreigd en werd de vrijheid in Oost-Europa gefnuikt, net zoals zij hier binnenkort ook gefnuikt zal worden wanneer bepaalde wetten goedgekeurd zullen worden om politieke partijen financieel te wurgen of om het vrije denken aan banden te leggen.

Volgens mij is het dus van groot belang te onderstrepen dat de overkomst naar de Westerse alliantie van al die voormalige satellieten – dat was het woord van de Sovjet-Unie – aantoont dat, ten eerste, de Koude Oorlog voorbij is, ten tweede, het marxisme verslagen werd, en ten derde, wij met een nieuwe situatie op geopolitiek vlak worden geconfronteerd.

Collega’s, ik wil u allen toch op het volgende attent maken. Sommigen onder jullie zullen zich ongetwijfeld herinneren dat, toen de oorlog in Irak begon, toen Amerika zijn eerste oorlogsdaden stelde ten overstaan van het regime van Saddam Hoessein, er in het westen van Europa, zoals bijvoorbeeld in dit land, nogal wat kritische stemmen te horen waren ten overstaan van die oorlog. Merkwaardig genoeg waren de voormalige Sovjet-satellieten die al bij de Navo behoren veel minder kritisch.

Bovendien gingen voormalige Sovjet-satellieten die nog lang niet bij de Navo waren en die ook nog niet op deze lijn zaten, zelfs mee in die oorlog. Ik denk aan een land dat op dit ogenblik bovenaan in de actualiteit staat. Ik spreek over Georgië, een land met veel problemen, aan de grens van Europa en Azië, dat met vijftig soldaten – niet meer, maar ook niet minder – aanwezig is in Irak aan Amerikaanse zijde. Ongetwijfeld heeft dat heel wat mensen uit West- Europa, die een stuk kritischer stonden tegenover de Amerikaanse operatie, geërgerd. Ik zou hen willen vragen om deze ergernis niet te veel te laten gelden en een groter begrip aan de dag te leggen voor de politieke houding van Oost-Europa in het algemeen in deze zaken.

Er is ongetwijfeld het feit dat die Oost-Europese landen – laten we een kat een kat noemen – meer steun kunnen verwachten van de Verenigde Staten dan van het huidige West-Europa, niet omdat het huidige West-Europa minder rijk zou zijn dan de Verenigde Staten, niet omdat het huidige West-Europa minder belangstelling zou hebben, maar doodgewoon omdat het huidige West-Europa veel minder goed georganiseerd is. Het is een huis dat in zichzelf is gekeerd en tegen zichzelf vecht. Ik verwijs dan maar één keer, collega's, naar de woorden in het evangelie die zeggen dat een huis dat tegen zichzelf gekeerd is, het nooit kan halen. Bijgevolg konden in die landen de West-Europese staten niet concurreren tegen het Amerikaans prestige. Dat is een eerste zaak.

Er is een tweede zaak. Die landen hebben pas een nieuwe vrijheid ontdekt en die vrijheid is hen lang ontzegd door de Russische grootmacht. Laten we eerlijk zijn, tegen die Russische grootmacht heeft West-Europa nooit heel veel ondernomen. Er werd hier af en toe kritiek geuit op de Sovjet-dictatuur en er werd af en toe aangeklaagd dat de marxistische regimes in Oost-Europa in feite totalitaire dictaturen waren, maar op het einde gebeurde dit al veel minder, want het was niet meer politiek correct om kritiek te hebben op marxistische regimes. Bijgevolg was de militante houding, die zo kenschetsend was voor de jaren vijftig, van de West-Europese landen ten overstaan van de broeders in Oost-Europa ver zoek.

Ondertussen kreunde Oost-Europa onder de Sovjet-laars. Ik meen dat het dan ook psychologisch te begrijpen is dat die staten, op het ogenblik dat zij van onder die Sovjet-laars zijn weggeraakt –die Sovjet-laars is trouwens totaal weggerot, maar dat is een andere zaak – toch nog een klein beetje rillerig zoeken naar een paraplu die hen kan beschermen tegen een eventuele terugkeer van die bedreiging.

Zij zijn onder de Amerikaanse paraplu gaan staan omdat - laten wij eerlijk zijn - West-Europa geen regenscherm te bieden had. In het beste geval hadden we nog een parasolletje. Het is dus vanuit die psychologische benadering dat wij begrip moeten hebben voor die veeleer filoamerikaanse houding van Oost-Europa, die ons zo weinig kritisch leek.

Ik wil toch, mijnheer de voorzitter, in deze materie een tweede hoofdstuk aansnijden. Wij begroeten binnenkort in een militaire alliantie waarvan wij sinds het prille begin deel uitmaken en die helaas niet meer is wat ze ooit is geweest. Ook dat moeten wij durven toegeven. Een aantal volkeren die met ons de Europese cultuur delen, die onze Europese gevoeligheden kennen - medeeuropeanen dus - maar die zo lang van ons werden gescheiden en zo lang naar het Westen hebben getracht, niet alleen om de consumptiegoederen, maar doodgewoon om de vrijheid en om de mogelijkheden die zij in het Westen meenden te kunnen ontdekken en die bij hen niet bestonden.

Ik denk dan in het bijzonder aan de Duitse protestzanger Reinhard Mey die dit zeer emotioneel verwoordde met zijn heel bekend lied: “Ich würde gern einmal in Dresden singen”. Hij was West-Duitser en zeer populair met zijn protestliederen. Voor de collega’s van de linkerzijde signaleer ik dat hij groen-links was. Men moet mij niet verdenken van filoduits te doen: het was een groen-linkse zanger. Hij had ontdekt dat hij als Duitser – hij zegt dat ook in dat lied – in Katmandu kon gaan zingen, in New York of in Parijs, maar niet in Dresden, want Dresden lag aan de andere kant van de muur. Die Oost-Europese volkeren snakten naar die contacten, snakten naar die vrijheid.

Sommige collega’s van het Vlaams Blok zullen straks ongetwijfeld andere volkeren aan bod laten komen, maar ik denk dan in het bijzonder aan wat men doorgaans de Baltische staten noemt: Estland, Letland en Litouwen. Drie kleine landjes, maar wat is klein? Vlaanderen is ook niet zo groot. Drie kleine landjes die daar ergens aan de Baltische zee heel hun geschiedenis lang knel hebben gezeten en nog zitten tussen aan de ene kant de Russische beer en aan de andere kant, minder gevaarlijk de laatste eeuwen, maar toch af en toe agressief, een Scandinavisch blok.

Collega's, ik moet het u zeker niet herinneren. Dit is een assemblee waar de kennis van de geschiedenis ongetwijfeld zeer hoog is. Er is een tijd geweest dat de Zweden onder de Zweedse Koning Karel XII tot diep in Rusland aan het vechten waren. Ze zaten zelfs tot in de Oekraïne en tot in Silezië. Dit laatste is nu naar verluidt Polen. Het is echter een hele tijd Duits geweest.

Daartussen liggen dus die drie landjes. In één van deze drie, namelijk Estland, spreekt men een heel aparte taal. Men noemt deze taalgroep Fins-Oegrisch. De taal is verwant met het Fins en met het Hongaars. Het is in feite een taal van Mongoolse oorsprong. In de twee andere landen – Letland en Litouwen – spreekt men een taal die Baltisch is. Men heeft daarvoor geen andere benaming dan Baltisch. Het zijn geen Slavische talen. Het zijn geen Germaanse talen. Het zijn vanzelfsprekend geen Romaanse talen. Het zijn Baltische talen.

Het zijn drie kleine staatjes. Het zijn drie kleine landjes. Door de eeuwen heen en ondanks deze afschuwelijke geografische positie – gekneld tussen twee grootmachten – hebben ze hun identiteit bewaard. U zal het mij niet kwalijk nemen dat ik hier vandaag als Vlaming mijn bewondering tot uiting wil brengen voor deze vaste wil om zich vast te houden aan die identiteit.

Ik ga u niet de hele geschiedenis vertellen. Ik zou uw geduld op de proef stellen en dat wil ik zeker niet doen. Als wij kijken naar de geschiedenis van die volkeren - ik heb het dan alleen maar over de 20ste eeuw, over de eeuw die nog maar pas achter de rug is - dan zien wij dat zij deel hebben uitgemaakt van het Russische tsarenrijk. Ook Finland maakte tot 1917 deel uit van het Russische tsarenrijk. De Finnen hebben gebruikgemaakt van de bolsjewistische revolutie die Rusland overhoop haalde om zo vlug mogelijk hun identiteit, nationaliteit en vrijheid te laten waarborgen.

Deze landen hebben dus eerst en vooral deel uitgemaakt van het Russische imperium. Na de val van dat imperium hebben ze een kleine 20 jaar een eigen onafhankelijkheid gekend. Deze onafhankelijkheid hebben zij beklemtoond door het regelmatig aan bod laten komen van hun eigen identiteit. Dat gebeurde bijvoorbeeld door middel van zeer grote zangfeesten. Deze zangfeesten zijn de oorspronkelijke inspiratiebron geweest voor de Vlamingen om vanaf de jaren '30 ook bij ons zangfeesten te organiseren.

Ze hebben zich nog 20 jaar lang kunnen handhaven. Daarna zijn zij letterlijk verkocht. Dat gebeurde naar aanleiding van het beruchte akkoord tussen Molotov, de minister van Buitenlandse Zaken van het marxistische regime van de Sovjet Unie, en von Ribbentrop. Hij was minister van Buitenlandse Zaken van dat andere socialistische regime, namelijk het Derde Rijk.

Naar aanleiding van een akkoord tussen deze twee socialistische regimes – ver uiteenlopend qua aard maar toch beiden socialistisch en bovendien beiden even totalitair – werden Estland, Letland en Litouwen doodgewoon uitgeleverd aan Stalin. De Sovjetlegers wilden die landen winnen, organiseerden onmiddellijk een onnoemelijke repressie en de Duitsers keken toe, waarschijnlijk zelfs goedkeurend, want het was de toepassing van hun akkoord. Ik wil eraan herinneren dat in die tijd de Sovjet-Unie, met de toestemming van dat socialistische regime van het derde rijk, ook Finland heeft aangevallen. De eerste Vlaamse Oostfronters zijn naar Finland getrokken.

Die drie landen werden in elk geval onder de voet gelopen en werden Sovjetrepublieken. In 1941 draait het systeem om. Het nationaalsocialistische Derde Rijk valt de socialistische Sovjet-Unie aan. Het is de grote oorlog in het Oosten. De Duitsers beweren dat zij die drie landen bevrijden. Het komt in elk geval zo over want ze worden als dusdanig ontvangen. Ik heb er de grootste twijfels over of de bevrijding echt was maar ze werden in elk geval als dusdanig ontvangen. Dat duurt drie jaar.

In 1944 komen de Russen terug en worden het weer de Sovjetrepublieken Estland, Letland en Litouwen. Al wie zich in die jaren de luxe heeft durven permitteren er een eigen mening op na te houden en op te komen voor de eigen tradities, de eigen cultuur en de eigenheid van het eigen volk verdwijnt naar Siberië. Er rolt een soort repressiebulldozer over die Baltische landen. Toch blijven zij trouw aan hun vrijheidsdroom en aan hun eigen identiteit ook al worden ze terzake volledig vergeten door het Westen. Ik wil dit illustreren met een voorbeeld dat in dit Parlement, in deze Kamer werd beleefd. Toen in de jaren zeventig het stadsbestuur van Gent, dat socialistisch en – geloof ik – christen-democratisch was, een vriendschapsverdrag sloot – jumelleren noemt men dat – met een zusterstad, namelijk Talinn, de hoofdstad van de toenmalige Sovjetrepubliek Estland, wist alleen het Vlaams Blok – ik ben daar vandaag nog trots op – dat België nooit de bezetting van Estland door de Sovjet-Unie erkend had.

Ik weet nog goed dat Karel Dillen toen in dit halfrond eenzaam en alleen onze fractie vertegenwoordigde, helemaal achteraan, ongeveer op de plaats waar de heer Bourgeois thans zit – de heer Bourgeois zit dus op een mooie heilige plaats. Het was Karel Dillen die toen aan de minister van Buitenlandse Zaken vroeg of België plots die bezetting toch aanvaardde. De minister van Buitenlandse Zaken kon alleen antwoorden dat België die bezetting nooit erkend heeft. Dit gaf ons de gelegenheid om in Gent te protesteren tegen het stadsbestuur dat ondanks de niet-erkenning van de bezetting, het nodig vond te verbroederen met het bezettingsregime dat op dat ogenblik aan de macht was in Estland.

Persoonlijk vind ik het mooi dat het nieuwe Estland, het bevrijde Estland ons onze houding niet ten kwade duidt. Ik sprak daarnet over de trouw van die mensen aan hun principes, ideeën, taal, identiteit en eigenheid. In hun trouw hadden ze echter duidelijk niet mogen rekenen op onze steun, behalve van dat op dat ogenblik nog piepkleine Vlaams Blok. Ik weet dat de Estlanders op de hoogte waren van onze steun. Ik herinner me dat we een aantal dankbrieven ontvingen uit Estland. Ondanks alles bleef Estland trouw aan de Europese gedachte en wilde het land samenwerken met West- Europa.

Mijn verhaal over Estland geldt met even tragische hoofdsstukken voor Litouwen en voor Letland. Mijn verhaal over Tallin geldt ook voor Riga en voor Vilnius. Meer nog, mijn verhaal geldt ook voor andere landen zoals Slovakije waar het volk ook werd bedreigd in zijn identiteit. Na de eerste wereldoorlog wou men Slovakije perse deel laten uitmaken van een door de geallieerden nieuw uitgevonden staat met de bijna onuitspreekbare naam Tsjechoslowakije Het is nogal begrijpelijk dat daarmee na de fluwelen revolutie komaf werd gemaakt. Mensen bleven er trouw aan hun taal en hun godsdienst, waarvoor ik trouwens mijn appreciatie wil uiten, want trouw blijven aan je godsdienst onder de sovjetdictatuur was niet eenvoudig. Dat geldt eveneens voor Slovenië en andere landen.

Mijnheer de voorzitter, in feite begroeten wij hier broeders die lang van ons gescheiden zijn geweest. Ik denk dat dit misschien voor de Navo en zeker voor Europa een verrijking is. Zij hebben jarenlang de Sovjet-dictatuur ondergaan. Hun cultuur is echter nooit onder de voet gelopen door mondialistische bedrijven zoals bijvoorbeeld het bedrijf dat zwarte limonade op de markt brengt of het bedrijf dat over de wereld heerst met zogenaamde broodjes waarin naar verluidt een soort vlees zit. Ik bedoel daarmee het bedrijf dat een Schotse naam draagt, maar in feite Noord-Amerikaans is, McDonald's. Zij hebben dat allemaal niet meegemaakt.

Hun muziek is hun eigen muziek gebleven. Ik raad iedereen die de kans heeft, aan die landen te bezoeken. Het is trouwens merkwaardig dat men in die landen in alle geledingen van de bevolking nog altijd houdt van klassieke muziek, van echte cultuur in de diepere zin van het woord, en van literatuur. Het is merkwaardig hoe hun kerken vol zitten. Op het succes van de kerk kan men in Vlaanderen niet trots zijn. Mijnheer Leterme, u kijkt nu sceptisch naar mij; ik kan alleen maar vaststellen dat in die landen de cultuur nog leeft, de identiteit nog leeft en de eigen godsdienst nog leeft. Dat heeft niets te maken met een belijdenis, ik stel dat alleen maar vast. Wij hebben heel wat te leren van die mensen en het is daarom dat het Vlaams Blok vandaag met enthousiasme hun aankomst in de alliantie begroet.

Ik weet niet of de alliantie nog een lang leven beschoren is. Ik heb de eerste minister nog niet zo lang geleden horen vertellen dat de Navo volledig zou veranderen, dat het een los bondgenootschap zou zijn dat niets meer te maken heeft met de Atlantische Oceaan, een los bondgenootschap van landen verspreid over de wereld, geleid door de Verenigde Staten die zullen bepalen wanneer iemand mee oorlog moet voeren en met welke wapens hij dat moet doen. Dat zijn de woorden van eerste minister Guy Verhofstadt. Ik weet niet hoelang en hoe het bondgenootschap overeind zal blijven, dat kan ik niet voorspellen. Ik stel vandaag alleen maar vast dat landen die in Oost- Europa zo lang verdrukt werden en door West-Europa zo lang aan hun droevig lot werden overgelaten, op dit ogenblik aan onze kant staan. Collega's, dat stemt mij vandaag hoopvol.

De voorzitter: Mijnheer Van den Eynde, u hebt nog een minuut spreektijd.

Francis Van den Eynde (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik zal mij houden aan mijn tijd. U kent mij.

Collega's, ik kan u verzekeren dat er veel zaken zijn die mij vandaag niet hoopvol stemmen, onder andere in verband met de vrije mening in dit land en het feit dat men in dit land politieke partijen naar het leven staat. Ik vraag mij soms af of het Sovjet-regime niet verhuisd is van het Oosten naar het Westen.

Maar wat hier voorligt, stemt mij hoopvol. Nieuwe landen die de vrijheid ontdekken. Dat begroet ik met enthousiasme. Als Vlaams nationalist en als overtuigd Europeaan roep ik: leve de vrijheid!

21.05 Pieter De Crem (CD&V): Les traités d’élargissement que nous approuverons se traduiront par l’adhésion à l’OTAN de sept nouveaux membres qui optent pour une intervention solidaire en cas de mise en péril d’un des alliés. Plus que certains alliés actuels, les nouveaux venus attachent une importance réelle au principe de solidarité, consacré par l’article 5 du Traité, dont ils font une lecture univoque.

J’aimerais rappeler à votre souvenir l’attitude du sp.a au lendemain des attentats du 11 septembre. En tant que citoyens d’un des Etats membres ayant jeté les bases de l’OTAN en 1949, nous nous réjouissons en tout cas de cet élargissement.

D’anciens ennemis font désormais partie de l’alliance. L’échiquier s’est profondément modifié au cours des dernières années. La manière dont nous nous profilons dans le monde et la voie que nous comptons emprunter avec l’OTAN devraient faire l’objet d’un vaste débat en séance plénière. A cet égard, il conviendrait d’accorder une attention suffisante aux nouvelles menaces. Le débat autour des missiles de croisière remonte à peine à une quinzaine d’années. Il convient aujourd’hui de se poser la question suivante : que faisons-nous ensemble pour construire et préserver une société sécurisée, libre et responsable?

L’OTAN a le mérite de nous avoir épargné une guerre mondiale de 1949 à ce jour. La sécurité ne constitue toutefois jamais une évidence. La politique transatlantique en la matière devrait toujours tenir compte de cette réalité, même si une partie importante de la population considère actuellement la sécurité intérieure comme prioritaire. Il convient de ne pas lâcher la bride, car les événements récents ont démontré que les conflits armés font, aujourd’hui aussi, partie des risques que l’on ne peut exclure.

Il y aura toujours un terrain favorable à la propagation des conflits. Aujourd'hui, de larges franges de la population mondiale nourrissent un intense sentiment d'injustice. Le déséquilibre en matière d'aisance matérielle et d'accès à la connaissance génère la frustration. Il faut muer la soif de pouvoir de certains et les frustrations d'autres en forces vives dans la lutte pour la paix, la sécurité et la responsabilité. Le risque de voir des peuples lésés prendre les armes reste réel. Voilà une nouvelle tâche pour l'OTAN. Cette nouvelle tâche sera parfois ardue. Avec autant de membres, il est en effet plus difficile de prendre des décisions unanimes. Ce processus décisionnel constitue toutefois le levier d'une intervention définitive.

Le lien étroit avec la Russie, l'ancien antagoniste, ne facilitera pas l'intervention de l'OTAN. L'interprétation américaine du rôle de l'OTAN et le manque de sens des responsabilités en Europe peuvent également créer des tensions. C'est pourquoi, après l'approbation des traités, nous devrons améliorer les relations transatlantiques. Il faut redévelopper une vision cohérente mais l’unité n’exclut pas la diversité.

Ces différences ne peuvent toutefois produire un effet paralysant. «L’unité dans la diversité» doit être le mot d’ordre de l’OTAN.

Le CD&V est pleinement et de tout coeur favorable à l’élargissement. Nous estimons que celui-ci est de nature à renforcer la sécurité et la liberté et à créer un meilleur ordre mondial au 21ième siècle.

Version originale :

Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik wil samen met u en met de andere collega’s eventjes stilstaan bij de goedkeuring van de uitbreidingsverdragen en de belangrijke stap die wij daarbij zetten. Wij komen vandaag een belangrijke stap dichter bij de nieuwe alliantie van landen die kiezen voor een militaire en politieke samenwerking. Het moge zijn dat deze beslissing in eerste instantie een zuiver politieke beslissing is geweest, het neemt niet weg dat zij gestalte geeft aan de wens van zeven nieuwe landen om samen op te treden en om solidair te zijn indien de veiligheid van één van de lidstaten in het gedrang wordt gebracht. Dat is de strikte interpretatie van de onderlinge bijstand zoals die werd opgenomen in artikel 5 van het NAVO-verdrag. Het zou ons, als inwoners van één van de lidstaten die aan de wieg stonden van het Verdrag van Brussel van 1949 - het moederverdrag van de Navo - moeten verblijden.

Het is ook duidelijk dat het artikel 5 van het NAVO-verdrag voor de zeven nieuwe lidstaten van de Navo niet voor interpretatie vatbaar is. Dat is ook niet zonder belang voor sommige collega’s van sp.a-zijde die in het verleden wel eens wat moeilijkheden hebben ondervonden bij de interpretatie van artikel 5 van het verdrag. Wij herinneren ons nog de benauwende scènes op de dorpel van de Zestien, net na elf september, toen bepaalde excellenties van de Vlaamse socialisten blijkbaar niet wisten wat het artikel 5, het solidariteitsartikel, precies inhield. Vandaag weten we dat de interpretatie van artikel 5 niet langer alleen vooropstaat en dat het artikel 5 op zich niet langer voldoet. Het bondgenootschap heeft nu intense vriendschapsbanden met oude vijanden gemaakt. De nieuwe dreigingen daarentegen hebben jammer genoeg niet op zich laten wachten.

Mijnheer de voorzitter, wij hadden voorgesteld hierover een groot debat te houden in plenaire zitting, maar tot onze spijt heeft dat niet plaatsgevonden. De besprekingen werden in commissie gevoerd, zodat wij geen groot debat hebben kunnen voeren om een antwoord te vinden op de vragen van waar wij komen, waar wij nu staan en waar wij naar toe moeten.

De Navo is tot stand gekomen in 1949, op de as van een continent dat zich bijna in de vernieling had gebombardeerd, maar dat als een feniks uit haar as is herrezen, geïnspireerd door de fundamentele wil om oude vijandschappen te doorbreken en door de gemeenschappelijke wil om op basis van solidariteit en de fameuze “burden-sharing” - het delen van lasten – een collectieve veiligheid tot stand te brengen. Het is de grote verdienste van de Navo geweest - alle wereldverbeteraars ten spijt - dat zij erin geslaagd is om tussen 1949 en vandaag het oude continent van een wereldbrand te vrijwaren en dat zij erin geslaagd is om het ideaal van de Navo en van haar stichters te doen gelden.

Het onverwachte einde van de Koude Oorlog in 1989 met het vallen van het ijzeren gordijn, het afbreken van de muur, de fluwelen revoluties en de onvoorspelde evoluties in de internationale veiligheid schijnen sindsdien echter jammer genoeg aan te tonen dat er geen enkele, maar dan ook geen enkele veiligheidssituatie definitief is, noch dat een veiligheidssituatie definitief voorspelbaar zou zijn. Het Belgische, het West-Europese en het transatlantische veiligheidsbeleid moeten dit steeds voor ogen blijven houden.

Bij grote lagen van de bevolking – dat is toch een frappante vaststelling – overheerst de indruk dat de risico’s en de dreigingen niet langer duidelijk aantoonbaar zijn. Het probleem van de binnenlandse veiligheid wordt momenteel als meer prioritair ervaren. Ooit was het anders. Vijftien jaar geleden werden op dit spreekgestoelte heroïsche debatten uitgevochten tussen toenmalige meerderheden en oppositie, meerderheden binnen de oppositie en oppositie binnen de meerderheid over de plaatsing van de zogenaamde euroraketten, de SS20-raketten en de kruisraketten. Het is alsof dit een eeuwigheid geleden is. Het is in elk geval een discussie van de vorige eeuw, maar de essentie ervan is daarom niet minder actueel: wat doen wij samen aan onze verdediging; wat doen wij samen aan onze veiligheid om een maatschappij te kunnen bouwen in vrijheid, verantwoordelijkheid en veiligheid.

De actualiteit van de voorbije maanden en jaren schijnt nochtans weinig ruimte te laten voor een veiligheidsbeleid, collega’s, dat de teugels zou vieren. Van enkele recente conflicten, die wisselend van aard zijn, hebben wij ongetwijfeld nooit vermoed dat zij tot stand zouden kunnen komen. Evenmin hebben wij de omvang ervan vermoed. Daarbij verwijzen wij heel vaak naar wat gebeurd is op 11 september, wat eigenlijk een pijnlijk hoogtepunt was in een voorspel dat reeds jaren aan de gang was en waarvan de epiloog ongetwijfeld en jammer genoeg nog niet is geschreven.

Sommige van deze conflicten – waarvan sommige ook jammer genoeg maar op enkele uren vliegen van bij ons verwijderd zijn – bevestigen dat de aloude voedingsbodem voor gewapende conflicten onverminderd aanwezig is. Eigenlijk is die voedingsbodem niet anders dan de voedingsbodem van 1914, die van 1870 of die van 1940. Er is een intens gevoel van onrecht bij grote delen van de wereldbevolking, zoals dat ook in 1914 en 1940 het geval was, onrecht door de zeer ongelijke verdeling van welstand, welvaart en welzijn en niet het minst van inspraak, kennis en geoorloofde kennis, onrecht door de machtshonger van de enen of de radicale ideologieën van anderen en frustraties door de pogingen van het Westen om de wereldveiligheid te blijven garanderen. Wellicht ligt daar ook een van de belangrijke taken van de uitgebreide Navo: de onterechte frustraties die bij velen heersen, ombuigen in troeven en hefbomen van een maatschappij waarin vrede en veiligheid, alsook verantwoordelijkheid zouden kunnen zegevieren.

De onderliggende mechanismen van al deze onrechtvaardigheden zijn natuurlijk bijzonder complex en onze inspanningen om ze ongedaan te maken, blijken veel te zwak of vaak tegenstrijdig te zijn. Daarom moeten wij absoluut voor ogen houden, collega’s, dat het risico zal blijven bestaan dat verongelijkte volkeren of verongelijkte leiders van verongelijkte volkeren hun recht met geweld zullen pogen af te dwingen.

Daarmee krijgt de Navo een nieuwe rol toebedeeld, een rol die niet vanzelfsprekend is en die nieuwe onzekerheden met zich zal meebrengen. Wanneer we de kaart van 2003 in Europa bekijken, dan lijkt die veel meer op de kaart van augustus 1914 dan op de kaart van 1944. De nieuwe rol die de Navo toebedeeld krijgt is een rol die niet altijd gemakkelijk zal zijn. Het zal een parcours zijn dat met de nodige obstakels bezaaid is. Er zijn een aantal problemen die met de uitbreiding gepaard kunnen gaan. De eerste is natuurlijk de verzwakking van de besluitvorming. De unanimiteit in de besluitvormingsregels die vooropstaat kan een zwakke schakel zijn om effectief te gaan optreden. Wij liggen jammer genoeg met België als klein land in de naweeën van 11 september 2001 een beetje aan de oorzaak van het kortsluiten van de besluitvorming. Het weze een les voor ons maar ook voor alle andere lidstaten dat de besluitvorming binnen de Navo de absolute hefboom is voor een doortastend optreden, voor het handhaven, herstellen en vooral garanderen van de openbare veiligheidsorde in de wereld en in de noordelijke hemisfeer. De nauwe band met Rusland die opnieuw tot stand is gekomen – wie had ooit gedacht dat de antagonisten van het wereldbeeld in de jaren ’50, ’60, ’70 en ’80 elkaar opnieuw zouden kunnen vinden omtrent een consensus in de geopolitiek, niet alleen in het noordelijke halfrond maar ook in het zuidelijke halfrond – zal het optreden van de alliantie niet vergemakkelijken. Op een dag, one day, komt wellicht een antwoord op het kloppen of op het verzoek dat de westerse landen aan Rusland zullen richten om toe te treden tot de hemisfeer zodanig dat er van Honolulu tot Vladivostok een eenheid zal ontstaan van veiligheid, samenwerking en veiligheidsgarantie, hoewel deze hefboom van veiligheid niet noodzakelijk de onveiligheid, de onzekerheid en de veiligheidsbedreigende risico’s in de zuidelijke hemisfeer zou kunnen tegengaan.

Ten slotte is er de vaststelling dat de Amerikaanse benadering van de nieuwe rol van de Navo wel eens durft te verschillen van de Europese benadering. Ik meen dat we daar moeten opteren voor eenheid in verscheidenheid. We hebben gezien dat op basis van goede afspraken, samenspraak en echte solidariteit samen met de Amerikaanse bondgenoten een duidelijke visie kan worden ontwikkeld op veiligheid en samenwerking in één Europa maar ook in Azië en eigenlijk in de volledige noordelijke hemisfeer. Het zou dus best zijn dat we na de goedkeuring van deze verdragen ook eens werk maken van een nieuwe en dus wellicht betere en meer verantwoordelijke houding van Europa of sommige lidstaten ten opzichte van de Verenigde Staten. Iedereen voelt aan dat de transatlantische relaties de laatste maanden niet opperbest zijn. Ze zijn natuurlijk in volle evolutie. Dit heeft te maken met een aantal omstandigheden waarover we het in het verleden reeds hebben gehad. Het heeft wellicht te maken met andere verwachtingen, ambities en prioriteiten daar waar we eigenlijk terug zouden moeten gaan naar de essentie, namelijk dat de Navo onder zijn koepel of paraplu echte democratieën verzamelt met een wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht die een zelfde ideaal van vrijheid en verantwoordelijkheid voor ogen hebben.

Deze verschillen, hoewel ze in schijn groter zijn dan in werkelijkheid, mogen en kunnen niet verlammend werken. Ze moeten voor de Europeanen en ook voor de inwoners van het koninkrijk België, die altijd een traditie hebben gehad van het in dialoog treden en van het zoeken naar een consensus, een uitdaging zijn om de banden met de Verenigde Staten te verdiepen en te verbreden. Eenheid in verscheidenheid, epluribus unum, geldt niet alleen voor de Europese Unie. Het moet ook het leidmotief zijn voor de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Anders heeft ze geen zin en zal haar eigen succes ook haar nadeel worden.

De uitbreiding met zeven lidstaten wordt door ons volmondig en met een groot hart goedgekeurd. Het is de uitdaging, de hefboom en wellicht ook het breekijzer om naar een nieuwe mondiale orde in de eenentwintigste eeuw te gaan. Wij zijn ervan overtuigd dat ze zal bijdragen tot een veiligere en betere wereldorde.

Robert Denis (MR): Monsieur le président, monsieur le ministre, chers collègues, l'organisation du Traité de l'Atlantique Nord fut créée dans un contexte de guerre froide. Elle avait pour but de mettre sur pied une organisation de sécurité commune, au sein de laquelle l'attaque contre l'un des membres signifiait une attaque contre tous les autres membres. Son objet était aussi dissuasif que sécuritaire.

A l'époque, un Etat du bloc soviétique qui se serait attaqué à un pays européen aurait couru le risque de voir l'armée américaine voler au secours de ce dernier. Cela constituait pour les Européens une garantie face à la puissante URSS. Les Etats-Unis voyaient également une sécurité. Etant géographiquement proches de l'URSS du côté Pacifique Nord et du côté arctique, ils ne pouvaient accepter que la côte atlantique de l'Europe soit menacée par l'armée rouge. Se retrouver entourés de bases ennemies était pour les Etats-Unis hors de question. L'OTAN leur permettait de maintenir une présence militaire en Europe, ce qui leur donnait l'occasion de surveiller l'ennemi de plus près. Les Soviétiques répondirent en mettant en place le pacte de Varsovie.

La fin de la guerre froide a modifié le contexte géopolitique de la région. L'éclatement, l'effondrement du bloc soviétique a engendré un grand nombre d'Etats, de républiques et de régions indépendantes qui avaient été dilués au sein de la puissante URSS.

L'admission de nouveaux pays ouvre la porte à certaines réflexions. En premier lieu, il convient de rappeler que l'OTAN est une organisation militaire. Elle a été conçue dans ce sens et ses mécanismes de fonctionnement en sont inspirés. Les nouveaux adhérents jouiront de la disposition de l'article 5 du Traité de l'Atlantique Nord, qui prévoit une assistance de tous les membres en cas d'attaque subie par l'un d'entre eux. Cela implique que les ennemis de ces nouveaux Etats membres deviennent nos ennemis. A contrario, nous disposons de nouveaux alliés en cas d'attaque dirigée contre nous. Nous pensons qu'il faut pousser la réflexion plus loin, afin d'examiner des modifications des missions de l'OTAN nécessaires au nouveau profil géopolitique du monde. La fin de la guerre froide a, en effet, eu pour conséquence immédiate de mettre fin à la cause de la création et du maintien des relations militaires transatlantiques.

Il ne faut toutefois pas perdre de vue que la menace, loin d'avoir disparue, s'est diversifiée, divisée. Une menace globale claire émanant d'Etats définis, nommés, aux frontières et aux intentions claires a laissé la place à un faisceau inquiétant de phénomènes qui permettent de poser le débat sur l'avenir de l'OTAN et qui renforcent l'idée de la nécessité d'une défense forte en Europe et avec les Etats-Unis.

La mention faite précédemment de l'article 5 me donne l'occasion de revenir sur la seule et unique invocation de cet article au cours de l'histoire de cette organisation. C'est à la suite des tragiques attentats du 11 septembre 2001 que les Etats-Unis demandèrent le soutien de leurs alliés dans le cadre de la lutte contre une nouvelle menace de terrorisme. En effet, la menace ne vient plus d'Etats, elle vient maintenant de groupes indépendants poursuivant une cause, groupes qui sont prêts à tout pour obtenir ce qu'ils veulent et qui prendront pour cible le symbole de tout ce qu'ils rejettent, c'est-à-dire principalement les Etats occidentaux.

Bien qu'il s'agisse de notre devoir de nations économiquement développées de promouvoir l'émancipation des peuples, de donner aux nations les moyens de poursuivre leur développement économique, de faire primer le droit sur la force, nous ne pouvons et nous ne devons pas céder à la menace.

L'aide et le développement doivent se baser sur des rapports pacifiques et francs entre les États. L'usage de la violence et plus encore de la violence terroriste qui frappe des victimes civiles et innocentes doit non seulement être condamné mais aussi fortement combattu. Voici un des nouveaux défis de l'OTAN pour les années à venir. Cette nouvelle menace terroriste a remplacé celle d'une attaque massive par l'un des membres du bloc soviétique. Reste maintenant à s'interroger sur les capacités de l'OTAN à lutter contre cette menace plus diffuse, sournoise, clandestine. La puissance militaire peut-elle mettre fin à des groupes clandestins qui ne s'embarrassent ni de discours ni de manœuvres diplomatiques?

L'autre défi de l'OTAN trouve une solution dans son élargissement. En effet, les Etats issus de l'effondrement du bloc soviétique furent nombreux et bien souvent construits sur des bases politiques et stratégiques, sans légitimité populaire ni démocratique. Les risques de dislocation de ces États, de guerres civiles avec leur lot d'atrocités et d'abus, de troubles interethniques, qui peuvent se répandre à travers le continent et qui peuvent toucher bien plus d'États que les belligérants originels, sont grands. Aux fins d'éviter cela, élargir l'Alliance à de nouveaux arrivants aura plusieurs conséquences positives. La première est d'assurer la protection de ceux-ci contre l'éventuelle attaque d'un État désirant soit récupérer un territoire qu'il revendique soit annexer un pays qu'il estime lui revenir. Un autre avantage est de stabiliser la situation des nouveaux arrivants. Ceuxci, une fois intégrés au sein de l'Alliance, se verront imposer une stabilité interne et pourront plus facilement demander une intervention militaire en cas de troubles. Le troisième avantage de l'élargissement de l'OTAN réside dans l'augmentation territoriale des possibilités de projection des forces de l'OTAN.

Grâce à l'élargissement de l'OTAN, la stabilité se verra assurée au sein d'une région dans laquelle des troubles sont probables. Au sein de l'Alliance, des réformes démocratiques pourront être encouragées, les méthodes de résolution des conflits par la médiation et le dialogue seront favorisées, le mode de décision basé sur le consensus sera privilégié, le retrait vers l'ethnocentrisme sera évité par une approche européenne en collaboration étroite avec le partenaire américain, ce qui peut éviter bien des conflits à caractère ethnique.

Le soutien de l'OTAN ne doit pas occulter une réalité bien souvent présentée comme un obstacle à une relation transatlantique saine et sereine. Je parle ici de la politique européenne de sécurité et de défense. Cette politique doit être ambitieuse, volontariste, efficace. Il convient en effet de promouvoir une politique étrangère forte, influente afin de consolider la stabilité au sein de l'Union européenne. Mais il ne faut pas confondre renforcement de l'Europe de la défense et concurrence avec l'OTAN. Je parle ici d'un renforcement du pilier européen au sein de l'OTAN. N'oublions pas les raisons qui ont présidé à la création de cette organisation. Il s'agissait de protéger l'Europe et de permettre aux Etats-Unis de disposer d'un allié outre- Atlantique. Il y avait donc bien à l'époque de la création de l'Alliance une optique de collaboration entre Européens et Américains, les uns assurant la sécurité des autres et ceux-ci leur permettant d'éviter que les désirs expansionnistes des Soviétiques n'atteignent l'Europe. Il convient de signaler qu'avant la création de l'OTAN, les Européens avaient créé entre eux l'Union occidentale qui deviendra l'Union de l'Europe occidentale, une organisation de sécurité commune de même type que l'OTAN. C'est la création de l'UEO qui avait persuadé le Sénat américain d'autoriser les négociations en vue de la création de l'OTAN, car ils ne voulaient pas être les seuls dépositaires de la sécurité européenne.

La mise sur pied d'une organisation européenne de sécurité avait été perçue comme une volonté des Européens de se défendre entre eux, ce qui rassura les sénateurs américains. C'est dans la même optique que doit s'examiner actuellement la relation transatlantique. Il n'est pas question pour l'Union européenne d'agir au détriment des intérêts de ses alliés. Il n'est pas question pour l'Union européenne d'agir en dehors des Nations unies. Il s'agit de réfléchir à une manière d'utiliser, de façon optimale et coordonnée, les moyens existants. Une Europe ayant des capacités de défense propre pourra constituer non pas un concurrent mais un allié des Etats-Unis. L'OTAN est une alliance dont le principal élément militaire se situe de l'autre côté de l'Atlantique. Une Europe forte constitue, non pas le vers dans le fruit de la relation transatlantique mais plutôt un renforcement de celle-ci. L'Atlantique se verrait flanquée de deux piliers militaires forts, partageant les mêmes valeurs basées sur la liberté, la démocratie et les droits de l'homme, travaillant de concert en étroite collaboration afin de faire de cette région une région stable, pacifiée. Ce renforcement de la politique européenne de sécurité et de défense est donc en parfaite conformité avec les buts de l'OTAN. Deux piliers forts collaborant en toute franchise et en toute sécurité au sein d'un même ensemble, voilà comment l'OTAN doit évoluer aux fins d'être efficace! Ce serait de l'intérêt des Etats-Unis d'avoir un partenaire fort. Il ne serait plus dépositaire de la sécurité internationale et pourrait partager ce rôle. Ce serait également de l'intérêt des Européens de manifester une volonté d'être présent sur la scène internationale.

Voici, monsieur le président, les quelques remarques que je désirais formuler au sujet de cette nouvelle donne géopolitique, qui doit donner lieu à de nouvelles modifications de la manière d'envisager les rapports entre les Etats. Il ne s'agit plus de construire un mur militaire pour se prémunir d'une attaque massive mais de l'intégration progressive de nouveaux pays dans le but de participer à la stabilité d'une Europe qui a trop souvent été l'objet de troubles dont, comme dans tous les conflits, les premières victimes sont les populations.

Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Comme ce fut le cas lors de la première phase de l'élargissement de l'OTAN, sept nouveaux pays sont invités à négocier leur adhésion à l’alliance sur des bases politiques bien plus que militaires.

Cette adhésion renforcerait les chances de voir enfin les pays d'Europe centrale et orientale se doter de gouvernements pro-occidentaux stables. Il s'agit là d'une analyse de l'International Spectator dont je me propose de livrer les conclusions à votre réflexion.

Le sommet de l'OTAN à Prague était intégralement placé sous le signe de l'élargissement mais les attentats du 11 septembre 2001 l'ont mué en un sommet de la transformation. Une évaluation des concepts, des structures de commandement et des capacités de l'OTAN s'est avérée nécessaire.

Lorsque, au mois de septembre 2002, le Congrès américain a approuvé l'adhésion de sept nouveaux membres, le sort en était jeté. Les Etats-Unis considéraient que la position de ces pays face à la lutte contre le terrorisme, revêtait une importance capitale. Les parlements des Etats membres actuels et futurs doivent encore ratifier le traité d'adhésion. Le Vlaams Blok espère que la Chambre procédera aujourd’hui à cette ratification.

Cette fois, la Russie ne s'est pas opposée à l'élargissement. Depuis 1997, les relations avec la Russie se sont améliorées. Ce rapprochement s’explique très certainement, d’une part, par la lutte commune que livrent les pays de l’OTAN et la Russie contre le terrorisme international et, d’autre part, par le Conseil OTAN-Russie qui s’est tenu en mai 2002.

Le nouvel élargissement met l’accent sur l'évolution de l'OTAN vers une organisation de sécurité collective dans l'esprit du nouveau concept stratégique d’avril 1999. Depuis que l'OTAN a accepté de jouer un rôle dans la lutte contre le terrorisme international, elle est devenue un partenaire avec lequel il faut compter sur l’échiquier mondial. Les enseignements tirés de la première vague d'élargissement ne sont pas que positifs. La Hongrie n'a rempli qu'un tiers de ses engagements. La Tchéquie a même réduit de trois pour cent le budget alloué à la Défense. La Pologne semble être le seul pays à avoir fermement décidé d'apporter la contribution la plus importante possible. L'adhésion s'avère être un processus long et difficile.

Les nouveaux Etats membres sont également confrontés à différents problèmes mais grâce au Membership Action Plan (MAP), ils prendront un meilleur départ. Le MAP formule des attentes politiques et militaires. Les sept nouveaux Etats membres ont enregistré des progrès à bien des égards. La corruption est l’un des problèmes majeurs auxquels sont confrontés les nouveaux Etats membres. Elle mine la confiance dans les institutions publiques et la démocratie et ouvre la porte à la criminalité organisée. Les informations classifiées sur l’Alliance transatlantique risquent ainsi d’être divulguées. En outre, les nouveaux Etats membres sont aux prises avec d’autres problèmes d’ordre politique, social, économique et militaire.

L'Estonie satisfait dans une large mesure aux critères d'adhésion. Sur le plan militaire, le pays ne présente aucun avantage pour l'OTAN mais il pourrait être à l'origine de complications stratégiques. Soixante pour cent environ de la population soutient l'adhésion à l'OTAN. La Lettonie satisfait aux critères politiques. Sur le plan militaire, il ne représente pas une grande plusvalue pour l'OTAN. Le budget de la Défense de la Lettonie est progressivement augmenté. On y observe de la corruption à grande échelle. La population soutient très largement une adhésion à l'OTAN. La Lituanie satisfait également aux critères politiques.

Par l'adhésion de la Lituanie, l'enclave russe de Kaliningrad sera complètement encerclée par l'alliance. La Lituanie pourrait rapidement bénéficier de renforts venant de Pologne. Des concepts américains ont été appliqués dans les forces armées. Si initialement il n'y avait pas de majorité favorable à une adhésion, les choses changent aujourd'hui.

La Slovaquie dispose d'une économie de marché fonctionnelle. Depuis 1998, l'équipe au pouvoir satisfait aux normes politiques. Une corruption largement présente et des problèmes de respect des règles de droit sont toutefois sources de préoccupations. Il n'y a pas encore de contrôle civil suffisant des forces armées.

En Slovénie, les réformes politiques et sociales sont en bonne voie. Son adhésion prolonge la frontière mais la Slovénie est un pont entre l'Italie et la Hongrie. Plusieurs problèmes se posent sur le plan militaire. L'armée y est un mastodonte. Le soutien à l'adhésion n'y est pas très important mais il progresse.

En Bulgarie, la libéralisation est pratiquement acquise. Les élections s'y sont déroulées normalement mais le pays est encore confronté à de nombreux problèmes. La réforme des forces armées y a été entamée en 1997 seulement.

Parmi les nouveaux membres, la Roumanie est le pays le plus pro-américain. C'est également le nouveau membre le plus vaste. La Roumanie relie l'Europe du Nord, l'Europe centrale et l'Europe du Sud-Est et permet l'accès à la Mer Noire. Son adhésion met un terme à l'isolement de la Grèce et de la Turquie. Le pays est toutefois confronté à des problèmes économiques et au phénomène de la corruption. Il n'y existe pas encore véritablement d'économie de marché. La modernisation des forces armées est en cours. Par cette analyse, je pense avoir contribué au débat.

Original

De voorzitter: Zijn er nog andere fracties die sprekers voor de algemene bespreking wensen aan te duiden voor ik het woord geef aan de heer Tastenhoye? Neen? Dan geef ik het woord aan de heer Tastenhoye. Mijnheer Tastenhoye, u weet dat alle sprekers bij het onderwerp moeten blijven. Ik heb twee oren om dat te volgen.

Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, dat zal ik zeker doen.

Collega’s, evenals bij de eerste uitbreidingsronde van de Navo werden de zeven nieuwe lidstaten veeleer om politieke dan om militaire overwegingen uitgenodigd voor onderhandelingen over het lidmaatschap. De werkelijke betekenis van de nieuwe Navouitbreiding ligt dan ook vooral in de mogelijkheden die zij biedt tot stimulering van de politieke en economische ontwikkeling van de nieuwe lidstaten. De toetreding tot de Navo zal de kansen aanzienlijk vergroten dat Centraal- en Oost-Europa voor de eerste keer in hun geschiedenis een regio zullen worden van stabiele en pro-westerse regeringen. Dat is de analyse die begin dit jaar gemaakt werd in de Internationale Spectator. Ik wil daar samen met u even nader op ingaan.

De Navo-top in Praag heeft Estland, Letland, Litouwen, Slowakije, Slovenië, Roemenië en Bulgarije uitgenodigd onderhandelingen te beginnen over toetreding tot het bondgenootschap. Die top zou aanvankelijk vooral in het teken staan van de tweede uitbreidingsronde. De terroristische aanslagen van 11 september 2001 maakten een fundamentele herbezinning over concepten, commandostructuur en capaciteiten noodzakelijk, waardoor de bijeenkomst in Praag nu als transformatietop bekendstaat. Op die laatste aspecten zal ik straks nog ingaan.

Nadat de eerste uitbreiding van het bondgenootschap op de Navotop in Madrid in 1997 met de nodige discussie gepaard was gegaan, is die in Praag zonder moeilijkheden verlopen. Toen het Amerikaanse Congres in september 2002 akkoord ging met de invitatie aan zeven nieuwe lidstaten was er voor die landen sprake van een gelopen race. Als dominante leider van de Navo is immers de stem van de Verenigde Staten doorslaggevend. Voor de Amerikanen hebben de bijdragen van de nieuwe lidstaten aan de strijd tegen het terrorisme en hun potentiële rol bij een aanval op Irak een belangrijke rol in hun besluit gespeeld.

Voor landen die een uitnodiging hebben ontvangen, is nu de periode van de toetredingsonderhandelingen eindelijk achter de rug. Tevens zullen de parlementen, zowel in de Navo-landen als in de nieuwe lidstaten, de toetreding moeten ratificeren. Daarmee zijn wij nu bezig. Collega's, wij hopen allemaal van harte dat deze ratificatie vandaag nog zal kunnen plaatsvinden. Dat is onze intense wens.

Naar verwachting zullen rond dezelfde periode ook de nieuwe lidstaten van de Europese Unie – dat gebeurt over enkele maanden – tot de Unie toetreden. In tegenstelling tot de eerste uitbreidingsronde van de Navo waren er dit keer van Russische zijde nauwelijks verbale dreigementen tegen deze nieuwe uitbreiding. President Poetin had in oktober 2001 reeds verklaard dat indien de Navo ermee voortging meer politiek dan militair te worden, hij zijn positie inzake de uitbreiding zou heroverwegen. De critici van uitbreiding medio jaren negentig hebben dan ook geen gelijk gekregen. De relaties met Rusland zijn niet verslechterd, maar mede door de gezamenlijke strijd tegen terrorisme en de start van de nieuwe Navo-Rusland-Raad in mei 2002 zelfs aanzienlijk verbeterd.


Bij het besluit over toetreding van de zeven nieuwe lidstaten hebben politieke overwegingen een duidelijk belangrijkere rol gespeeld dan militaire criteria. De nieuwe uitbreiding onderstreept nog eens de evolutie van de alliantie naar een collectieve veiligheidsorganisatie. De Navo was inderdaad in de jaren 90 haar taken al gaan uitbreiden met conflictpreventie en conflictbeheersing in heel Europa, inclusief tot over de grenzen van het Navo-verdragsgebied. Dit werd trouwens vastgelegd in het nieuw strategisch concept dat op de Top van Washington in april 1999 werd goedgekeurd. Nu de Navo-top in Praag de strijd tegen het terrorisme als nieuwe officiële taak heeft aanvaard, is de Navo ook een mondiale speler geworden. De Navo is niet langer een coalition by necessity, maar een coalition by force. Alvorens naar de nieuwe lidstaten te kijken, is het goed de ervaringen die zijn opgedaan met de lidstaten van de eerste uitbreidingsronde, namelijk Hongarije, Polen en Tsjechië, in het kort even onder de loep te nemen. Die ervaringen zijn niet onverdeeld gunstig. Dit geldt in het bijzonder voor Hongarije, dat tot nu toe slechts een derde van zijn beloften is nagekomen, hetgeen tot scherpe kritiek heeft geleid van de secretaris-generaal van de Navo, Lord Robertson en de Navo-opperbevelhebber in Europa, generaal Joseph Ralston.

De nieuwe Hongaarse minister van Defensie Juhász kreeg op het Navo-hoofdkwartier zelfs informeel te horen dat, indien dat mogelijk was geweest, Hongarije zelfs uit de Navo zou zijn gesloten. Na een diepgaande inventarisatie van de Hongaarse krijgsmacht kwam Juhász vervolgens zelfs tot de sombere conclusie dat de strijdkrachten minder inzetbaar waren dan in 1990 na de val van de Muur. Bovendien was Hongarije naast IJsland dat geen eigen leger heeft het enige Navo-land dat geen bijdrage leverde aan de gezamenlijke strijd tegen het terrorisme. Het land besteedt 1,6% van zijn bnp aan defensie, wat ver beneden het Navo-gemiddelde is. Tsjechië heeft zijn defensiebudget zelfs met bijna 3% verlaagd, waardoor aanpassingen op het gebied van interoperabiliteit, onderhoud en logistieke ondersteuning nog meer vertraging ondervinden. Alleen Polen heeft duidelijk laten blijken vastbesloten te zijn een zo groot mogelijke bijdrage aan de Navo te leveren maar kampt eveneens met problemen bij het doorvoeren van hervormingen.

Opmerkelijk is ook dat bij gebrek aan voldoende kennis van de Engelse taal Hongarije, Polen en Tsjechië de hun toekomende functies bij de Navo nog niet allemaal vervullen. Voorlopig blijven deze landen dan ook meer consument dan producent van veiligheid. De integratie in de alliantie van Polen, de Tsjechische Republiek en Hongarije toont aan dat er sprake is van een langdurig en moeilijk proces. Vooralsnog zijn de vooruitzichten op militair gebied in deze landen dan ook weinig rooskleurig. De politieke en economische winst van het lidmaatschap weegt voor deze landen klaarblijkelijk zwaarder dan het op orde brengen van hun strijdkrachten. Zo zijn sinds Polen en Tsjechië Navo-lid zijn geworden de buitenlandse investeringen in deze landen reeds met 50% gestegen.

Ook de lidstaten van de tweede uitbreidingsronde kampen met problemen, maar zij verkeren dankzij het Membership Action Plan, MAP, wel in een betere uitgangspositie dan Hongarije, Polen en Tsjechië bij hun toetreding. De verwachtingen en vereisten van het MAP kunnen globaal in twee categorieën worden gegroepeerd. Ten eerste, politiek strategisch. Dit omvat criteria als een functionerend democratisch politiek systeem en een markteconomie, behandeling van minderheden, grensgeschillen of andere geschillen met buurlanden en enkele andere zaken zoals de aanvaarding van het strategisch concept van de Navo.

Ten tweede, militair. Dit omvat bijvoorbeeld de militaire bijdrage aan de Navo inclusief de mogelijkheden voor interoperabiliteit en het vestigen van democratische civiel-militaire betrekkingen. De militaire aspecten kunnen grofweg worden verdeeld in, enerzijds, overwegingen met betrekking tot militaire mogelijkheden en, anderzijds, overwegingen inzake de defensieorganisatie.

In het kader van het Partnership for Peace en het ermee verbonden Planning and Review Process hebben de nieuwe lidstaten al ervaring opgedaan met het verbeteren van de interoperabiliteit met Navotroepen en het voorbereiden van hun strijdkrachten op het lidmaatschap. Net als het Partnership for Peace is het Membership Action Plan – MAP – gebaseerd op het principe van zelfdifferentiatie. De nieuwe lidstaten zijn inderdaad vrij geweest te kiezen welke elementen van het MAP het beste pasten bij hun specifieke omstandigheden en prioriteiten. Aangezien zij echter nog niet volledig aan de MAP-criteria voldoen, worden de activiteiten in het kader van dat plan tijdens de toetredingsonderhandelingen voortgezet.

Toch is er ook sprake van vooruitgang. Zo hebben Estland en Letland goede regelingen getroffen op het gebied van de minderheden op hun grondgebied. Litouwen en Slowakije hebben eigendommen aan de Joodse gemeenschap teruggegeven. Slovenië heeft de rol van de Staat in de economie aanzienlijk verminderd. Bulgarije heeft belangrijke wetten aangenomen voor de versterking van exportcontroles en de beveiliging van geclassificeerde informatie. Roemenië heeft geld uitgetrokken voor een anticorruptiekantoor.

Overigens vormt corruptie – dat zal u niet verbazen, collega’s – een van de belangrijkste problemen voor de nieuwe lidstaten. Op de Transparency International Index, die een opklimmende rangorde aangeeft voor de corruptie in een land, staat Estland op de achtentwintigste plaats. Slovenië staat als vierendertigste geklasseerd, Litouwen achtendertigste, Bulgarije zevenenveertigste. Slowakije en Letland staan beide op de negenenvijftigste plaats. Roemenië staat zelfs na Zimbabwe op de negenenzestigste plaats.


Echter, ook Hongarije - eenendertigste - Polen - vierenveertigste -, en Tsjechië - zevenenveertigste - kampen nog steeds met corruptie. Corruptie ondermijnt het publieke vertrouwen en daarmee ook de democratie, die natuurlijk als eis geldt voor het Navo-lidmaatschap. Corruptie opent ook de deur voor invloed van de georganiseerde misdaad en creëert een omgeving, waarin Navo-leden er niet op kunnen vertrouwen dat geclassificeerde informatie zal worden beschermd.

Ik zal hiernavolgend een kort overzicht geven van de afzonderlijke situaties in de nieuwe lidstaten.

Laat ik beginnen met Estland. Estland voldoet grotendeels aan de toelatingscriteria. Estland wordt geacht zich economisch op de vrije markt te kunnen handhaven. Gezien zijn ligging, op zo’n 150 kilometer van Sint-Petersburg, biedt het geen militaire voordelen aan de Navo, maar kan het wel zorgen voor strategische complicaties. De hervorming en herstructurering van de krijgsmacht staan geheel in het teken van de toetreding tot de Navo. Extra uitgaven zijn gedaan voor de verbetering van de communicatiesystemen.

Daarnaast is een begin gemaakt met de oprichting van drie lichte infanterie reservebrigades en met het ontwikkelingsplan van het Est Bat. Prioriteit wordt ook gegeven aan de voortzetting van de modernisering van trainingsprogramma’s en de vorming van een rapid reaction capability. Voorts wordt aandacht besteed aan verbetering van de Navo-interoperabiliteit, de gevechtskracht van eenheden en de infrastructuur. Van de bevolking van Estland steunt ongeveer 60% het lidmaatschap van de Navo.

Letland voldoet aan de politieke criteria en wordt geacht op de middellange termijn de concurrentie op de vrije markt aan te kunnen. Vanuit militair gezichtspunt heeft dat land de Navo echter weinig te bieden. Het is, evenals Estland, vanwege zijn geografische ligging moeilijk te verdedigen. Terwijl aanvankelijk vanwege sociaaleconomische prioriteiten een zeer klein percentage van het bnp aan defensie werd besteed, besloot het Letse parlement in 1999 het defensiebudget geleidelijk te verhogen, waardoor er nu meer gelden voorhanden zijn om de militaire middelen uit te breiden en herstructureringen in de krijgsmacht door te voeren. Er is wel sprake van grote corruptie bij overheid en veiligheidstroepen. Een grote meerderheid van de bevolking is voorstander van het Navolidmaatschap. Speciale aandacht verdient de oprichting van het Let Bat, dat dit jaar operationeel is geworden. Dat regulier gevechtsbataljon bestaat uit vier compagnieën, twee beroeps en twee dienstplichtigen. Let Bat beschikt over een Navo standaard individuele uitrusting en zal de kern vormen van de toekomstige structuur van de krijgsmacht. De strijdkrachten zijn daarnaast gespecialiseerd in mijnen, opruimingteams, militaire politie, medische eenheden en duikerseenheden.

Litouwen voldoet eveneens aan de politieke criteria en is in staat zich economisch op de middellange termijn te handhaven. Met zijn toetreding wordt de Russische enclave Kaliningrad geheel door Navo-lidstaten ingesloten. Gezien het naburige Polen kan het land in geval van spanning snel van versterkingen worden voorzien. Litouwse expats die na de verkiezingen van 1996 zijn teruggekeerd, hebben een grote invloed op de hervormingen in de krijgsmacht. Sommigen van hen hebben hoge posten in de Amerikaanse krijgsmacht bekleed. Zij introduceerden in de Litouwse strijdkrachten een nieuwe cultuur en Amerikaanse concepten.

De krijgsmacht heeft, onder meer, Stinger anti-aircraftraketten besteld die deel uitmaken van een contract van 31 miljoen dollar. In tegenstelling tot Estland en Letland bestond er in Litouwen aanvankelijk geen meerderheid onder de bevolking voor het lidmaatschap. Intussen is het percentage voorstanders fors gestegen. Slowakije beschikt over een functionerende markteconomie en kan de competitie op middellange termijn aan. Het land miste bij de eerste uitbreiding de boot vanwege het bewind van de populistische Vladimir Meciar, dat niet voldeed aan de democratische criteria van de Navo. Mikolas Dzurinda won echter in 1998 de verkiezingen en werd in september 2002 voor een tweede termijn gekozen. Hiermee werd de weg geopend voor het Navo-lidmaatschap. Er bestaat nog steeds zorg over de wijdverspreide corruptie en de gebrekkige rechtshandhaving. Zo moesten in het eerste kabinet van Dzurinda vijf ministers omwille van corruptie aftreden.

Vanuit strategisch oogpunt verkleint Slowakije de grenzen van de Navo. Het vormt aan de ene kant een brug tussen de Navo-lidstaten Polen en Tsjechië en aan de andere kant met Hongarije. Het belang van de strategische ligging van het land kwam duidelijk naar voor tijdens de crisis rond Kosovo, toen Oostenrijk zijn luchtruim sloot voor de Navo en de alliantie afhankelijk was van Slowakije. Op het gebied van civiele controle over de krijgsmacht heeft Slowakije minder vorderingen gemaakt dan gewenst is. Slowakije beschikt over een volledig uitgerust leger met relatief modern materieel. Het hervormingsplan, bekend staand als Model 2010, moet de strijdkrachten nog meer flexibel en interoperabel maken met Navoeenheden. Prioriteit wordt gegeven aan snel inzetbare eenheden, professionalisering van het leger en het streven om 2% van het bnp aan defensie te besteden.

Slovenië heeft goede vooruitgang geboekt op het gebied van politieke en sociale hervormingen. Het land liep door een Amerikaans veto het lidmaatschap in de eerste uitbreidingsronde mis. Hoewel strategisch gezien Slovenië de grenzen van de alliantie verlegt, vormt het wel een brug over land tussen Italië en Hongarije. Het land kan tevens als operatiegebied dienen indien zich problemen voordoen in het voormalige Joegoslavië. Slovenië kent op militair gebied nog diverse tekortkomingen. De herstructurering van de krijgsmacht komt er moeilijk van de grond. De defensie-uitgaven blijven laag en de kwaliteit van de krijgsmacht laat veel te wensen over. Slovenië staat dan ook voor een grote uitdaging. Noodzakelijk zijn verdere professionalisering, verbetering van interoperabiliteit, logistieke ondersteuning, training, uitrusting en inzetbaarheid van eenheden en herstructurering van de commandostructuren van de strijdkrachten. Voor dit jaar, 2003, staat een verhoging van het defensiebudget met 12,4% op het programma.

Slovenië heeft wel een grote fout gemaakt. Het heeft voor zijn kleine krijgsmacht immers de structuur van de Amerikaanse krijgsmacht overgenomen. Dit heeft geleid tot een loodzware organisatie. Deze moet opnieuw worden aangepast. Ook hier is de maatschappelijke steun voor het Navo-lidmaatschap niet zo groot. Intussen is die steun echter merkelijk gestegen.

Zo kom ik tot Bulgarije. In Bulgarije nadert het proces van liberalisering zijn voltooiing. De verkiezingen van 2001 zijn op ordentelijke wijze verlopen. Het land kampt echter wel met armoede, corruptie, patronage en weinig bemoedigende vooruitzichten voor jonge mensen. Het heeft tot 1997 geduurd voor er serieus werd begonnen aan de noodzakelijke hervorming van de krijgsmacht.

Bij de landmacht is er een langzame maar zekere stijging te constateren in het aantal eenheden dat naast de strijdkrachten van andere landen kan opereren. De luchtmacht van Bulgarije verkeert nog in een deplorabele staat. De weinige MIG-29's krijgen binnenkort echter een structureel-, levensverlengend- en moderniseringsprogramma dat ervoor moet zorgen dat deze vliegtuigen uit de Sovjettijd nog 15 jaar moeten kunnen meegaan. Het Plan for the Organisational Development of the Armed Forces by the year 2004 – kortweg Plan 2004 – voorziet in veelomvattende troepenreducties en rationalisatie en herstructurering van de strijdkrachten. Voor investeringen is er tot 2007 een bedrag van 700 miljoen dollar uitgetrokken. In 2010 moet de krijgsmacht geheel uit vrijwilligers bestaan. Bulgarije beschikt thans over twee inzetbare bataljons. Het hoopt in 2004 een brigade operationeel te hebben voor niet-artikel-5-operaties.

Ik kom bij Roemenië. Roemenië liep ondanks de steun van een aantal Europese lidstaten het lidmaatschap in de eerste uitbreidingsronde mis door een Amerikaans veto. Het is nu het meest pro-Amerikaanse land van de nieuwe lidstaten. Het onderhoudt nauwe banden met de Verenigde Staten. Dit is vooral een gevolg van 11 september. Roemenië verklaarde zich toen zelfs de facto een Navo-bondgenoot. De Roemeense regering gaf ook gehoor aan de Amerikaanse wens om Amerikaanse militairen uit te sluiten van de jurisdictie van het Internationaal Strafhof.

Roemenië is qua oppervlakte van het grondgebied en qua omvang van de strijdkrachten de grootste nieuwe lidstaat. Strategisch gezien vormt het land een verbinding tussen Noord-, Centraal- en Zuid- Oost-Europa. Daarnaast verschaft Roemenië toegang tot de Zwarte Zee en tot meer dan 1.000 bevaarbare kilometers van de Donau. Het lidmaatschap van Roemenië maakt - evenals dat van Bulgarije - bovendien een einde aan de geïsoleerde geografische positie van Griekenland en Turkije in de regio. Van de 12 kandidaat-leden voor de Europese Unie heeft Roemenië het laagste bnp, de hoogste inflatie, de minste buitenlandse investeringen en de meeste corruptie.

Het land heeft nog geen echte markteconomie. De hervormingen zijn gedeeltelijk teruggeschroefd. De corruptie bloeit er. Dit laatste vooral bij de privatisering van staatsbedrijven. In juli 1999 werd het Rumanian Armed Forces Restructuring and Modernisation Program aangenomen dat de basis vormt voor fundamentele hervormingen en moderniseringen van de strijdkrachten.

De voorzitter: Mijnheer Tastenhoye, u hebt de 30 minuten spreektijd overschreden.

21.08 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik was bezig met het laatste land dat toetreedt tot de NAVO.

De voorzitter: Indien u voor elk land dezelfde spreektijd nodig hebt, duurt dit nog 3 minuten.

21.09 Guido Tastenhoye (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, ik heb mijn uiteenzetting over Roemenië zo goed als beëindigd. Collega’s, ik ben het rijtje van de toekomstige nieuwe lidstaten afgegaan. Ik heb een overzicht geschetst van hetgeen zij de NAVO te bieden hebben. Op basis van hetgeen terzake in de International Spectator is te vinden heb ik een analyse gemaakt. Daarmee heb ik mijn bijdrage tot dit debat geleverd en dank u voor u welgemeende aandacht.

Le président: La discussion générale est close.

Discussion des articles

Nous passons à la discussion des articles. Le texte adopté par la commission sert de base à la discussion.
(Rgt 85, 4) (335/1)

Le projet de loi compte 8 articles.

Aucun amendement n'a été déposé.

Les articles 1 à 8 sont adoptés article par article.

La discussion des articles est close. Le vote sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.